Film synchroniczny

Niemal od początku istnienia kina, ludzie zdawali sobie sprawę, że do dobrego odbioru filmu konieczna jest muzyka. Zanim wynaleziono sposób na zapisanie dźwięku na taśmie filmowej, filmy ilustrowano muzycznie na inne sposoby.

Początkowo ilustrację muzyczną do filmów wykonywali taperzy – pianiści, którzy grali na żywo podczas seansów. W późniejszych latach do filmów niejednokrotnie grały małe zespoły, potem kilku-, a nawet kilkunastoosobowe orkiestry. Widzowie jednak często skarżyli się, że muzyka była źle dobrana, nie oddawała nastroju filmu, a czasem wręcz przeszkadzała w oglądaniu. Niektórzy producenci zamawiali u kompozytorów skomponowanie muzyki specjalnie do danego filmu i razem z taśmą wypożyczali kinom także nuty. Po pewnym czasie i to nie wystarczyło.

(Kalendarz Wiadomości Filmowych na rok 1929).

Na przełomie lat 20-tych i 30-tych znaleziono sposób na udźwiękowienie nie tylko poszczególnych scen, lecz całego filmu. Pierwsze filmy dźwiękowe niewiele różniły się od filmów niemych: nadal obowiązywał ten sam kanon gry aktorskiej, dialogi nadal były przedstawiane przy pomocy plansz z napisami. Jedyną różnicą była nagrana specjalnie do filmu ilustracja muzyczna. Była ona zsynchronizowana z obrazem – stąd nazwa „film synchroniczny”. Pozwoliło to zrezygnować kinom z tapera. Pierwszym kinem w Polsce, które sprowadziło aparaturę do odtwarzania filmów dźwiękowych było warszawskie kino Splendid.

Do naszych czasów zachowało się kilka filmów synchronicznych. Bodaj najlepszym przykładem jest ostatni w Polsce film synchroniczny Biały ślad z 1932 roku. Film ten jest niemy, nie pada w nim ani jedno słowo, wszystkie wypowiedzi, dialogi i opisy są na planszach z napisami (o ciekawej, młodopolskiej czcionce), a cały film zilustrowany jest piękną muzyką skomponowaną przez Tadeusza Górzyńskiego. Niestety, kilka filmów z tego okresu, jak np. Moralność pani Dulskiej, czy Janko Muzykant, zachowało się tylko w wersji niemej – zapis ścieżki dźwiękowej zaginął.