Film szmerowy

Niedawno pisaliśmy czym były film synchroniczny, dziś przedstawimy jego „udoskonaloną” wersję: film szmerowy.

Czym były owe „szmery”? Nazywano tak efekty dźwiękowe. Film szmerowy to film synchroniczny, w którym oprócz muzyki użyto także efektów dźwiękowych, np. odgłosów przyrody, przejeżdżającego samochodu, pukania do drzwi itd. W tamtych pionierskich dla kina dźwiękowego czasach, muzykę i dźwięki (efekty dźwiękowe) traktowano jako dwie odrębne rzeczy.

Niby drobiazg, jednak w czasach zaraz po wynalezieniu filmu dźwiękowego był tak dużą innowacją, że stworzył osobny rodzaj filmów. Nawet najdrobniejsza nowość była wtedy ogromnym krokiem naprzód. Pierwsze filmy szmerowe były niemałą sensacją. Przed premierą filmu Na Sybir w prasie filmowej pisano:

Oczywiście, jak w przypadku każdego innego wynalazku i innowacji, pojawiały się także głosy krytyczne. Oto uwaga jednego z czytelników tygodnika Kino:

Niestety urządzenia do rejestracji dźwięku były bardzo niedoskonałe, przez co pierwsze filmy dźwiękowe pozostawiały wiele do życzenia. Efekty dźwiękowe były niewyraźne i bardzo hałaśliwe. W artykule 7 plag miłośników kina pisano:

Jak widać, w kwestii głośności projekcji, przez ostatnie osiemdziesiąt lat niewiele się zmieniło…

Ciekawostką jest fakt, że na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych nawet w zwykłym handlu detalicznym ukazywały się komplety płyt gramofonowych z nagranymi efektami kinowymi. Ciężko dziś ocenić, dla kogo były przeznaczone: czy dla filmowców-amatorów, czy np. dla właścicieli prowincjonalnych kin, które nie były jeszcze wyposażone w aparaturę do odtwarzania filmów dźwiękowych.

Metodą szmerową niejednokrotnie udźwiękawiano także wyprodukowane kilka lat wcześniej filmy nieme. O takich przypadkach napiszemy już niedługo.