Polscy artyści na świecie

Kiedyś mieliśmy wielu artystów światowej, lub przynajmniej międzynarodowej sławy. W pierwszych latach ubiegłego wieku polscy aktorzy i śpiewacy byli uwielbiani przez publiczność imperium rosyjskiego, Europy, a nawet świata.

Ostatnie lata zaborów były złotym okresem dla polskiej operetki. Nasi artyści operetkowi i wodewilowi, na czele z Wiktorią Kawecką, Lucyną Messal, Kazimierą Horbowską czy Antonim Fertnerem byli wprost uwielbiani przez publiczność rosyjską, a krytyka otwarcie przyznawała, że warszawski teatr Nowości jest najlepszą operetką w całym imperium rosyjskim i jedną z najlepszych w Europie. Wiktorię Kawecką zaproszono w 1910 roku do Petersburga, gdzie specjalnie dla niej otwarto teatr Cristal-Palace (dziś mieści się tam kino) i zaoferowano jej gażę 40 tysięcy rubli za sezon. Poza śpiewem Wiktoria Kawecka czarowała publiczność kunsztownym gwizdem.

Innymi artystami, którzy zrobili w imperium rosyjskim oszałamiającą karierę i bili tam rekordy popularności był duet Bim-Bom. Był to duet komików, tak zwany „duet clownów muzykalnych” stworzony przez dwóch polskich cyrkowców: Iwana Raduńskiego i Mieczysława Staniewskiego. Specjalizowali się w dowcipnych skeczach i opowiadaniach humorystycznych. W Królestwie Polskim oraz w Rosji nagrali dziesiątki płyt ze swoim repertuarem wykonywanym nie tylko po polsku, lecz także po rosyjsku.

Podczas I wojny światowej z Warszawy w głąb Rosji uciekła grupa aktorów, m.in. Stefan Jaracz, Wojciech Brydziński, Juliusz Osterwa i Stanisława Wysocka. Oni także błyskawicznie zdobyli serca tamtejszej publiczności do tego stopnia, że po zakończeniu działań wojennych nie chciano im pozwolić na powrót do Warszawy i za wszelką cenę starano się przedłużyć z nimi kontrakty.

Sławnym polskim artystą był tancerz Wacław Niżyński. W latach 1909-1914 tańczył w sławnym zespole Sergiusza Diagilewa Les Ballets Russes. Do dziś uważany jest za jednego z najwybitniejszych baletmistrzów XX wieku. Dziś już legendarna jest jego głośna inscenizacja Popołudnia Fauna z roku 1912.

Nie tylko w Rosji nasi aktorzy święcili triumfy. Bodaj najsłynniejszą polską aktorką dramatyczną była Helena Modrzejewska, która zrobiła wielką karierę w Stanach Zjednoczonych. Mówi się, że to właśnie ona spopularyzowała za oceanem dramaty Szekspira.

Mieliśmy wielu wybitnych śpiewaków. Na największych scenach operowych świata z mediolańskim teatrem Alla Scala na czele, przez długie lata błyszczeli m.in. Helena Zboińska-Ruszkowska, Janina Korolewicz-Waydowa, Marcelina Sembrich-Kochańska, Tadeusz Leliwa czy Adam Didur, który do dziś uznawany jest za najwybitniejszego po Fiodorze Szaliapinie basa wszechczasów.

A jak wyglądał nasz wkład w świat filmu? Jedną z największych aktorek filmowych epoki kina niemego była Pola Negri. Była gwiazdą kina polskiego, następnie niemieckiego, aż w połowie lat dwudziestych – podbiła Hollywood. Jednak Pola Negri nie była jedyną polską gwiazdą błyszczącą na firmamencie światowej kinematografii. W hollywoodzkiej Walk of Fame swoje gwiazdy ma aż sześcioro Polaków: trzech w dziedzinie muzyki i troje w dziedzinie filmu. Wielu Polaków miało na koncie znaczne dokonania filmowe w Europie.

Dzisiejszym wpisem rozpoczynamy na naszym nitroblogu cykl artykułów przypominający polskich artystów i twórców kina światowego – Polaków którzy odcisnęli swój ślad w historii filmu.