Rok 1863

Dziś nadrobimy zaległości i opiszemy zachowane materiały do filmu Rok 1863. To jeden z najstarszych zachowanych polskich filmów. Do naszych czasów dotrwały dwie kopie nitro.

Pierwsza z nich jest złożona z dwóch różnych materiałów. Pierwszy z nich został kupiony od osoby prywatnej w 1956 roku i ma 1314 metrów. Drugi to pojedynczy akt kupiony w 1964 roku także od osoby prywatnej. W latach sześćdziesiątych oba materiały zostały ze sobą połączone i odtąd funkcjonowały jako jedna kopia. Razem liczy 1549 metrów, co przy prędkości 16 klatek na sekundę daje 74 minuty filmu. Jest to przedwojenna wirażowana taśma nitro. Wiąże się z nią wielka ciekawostka, o której można bardzo dużo pisać, więc zostawimy ją na osobny artykuł. Film nie był zbyt często eksploatowany (jest niekompletny: brakuje dwóch aktów), jednak jeśli kiedyś mieliście okazję go widzieć, była to kopia właśnie tego materiału.

Druga kopia trafiła do nas niecałe 10 lat temu z Archiwum Dokumentacji Mechanicznej. Ma 1972 metry (osiem aktów) czyli przy prędkości 16 klatek na sekundę (najczęściej z taką właśnie prędkością odtwarzane były nieme filmy) prawie 108 minut projekcji. Jest to wirażowana taśma nitro, jednak nieco inna niż pierwsza – to właśnie ta ciekawostka, o której już niedługo napiszemy więcej. Plansze z numerami aktów sygnowane są „Phos” – był to producent filmu. Dotychczas materiał ten nie był nigdzie pokazywany. Wygląda na to, że jest prawie kompletny – fabuła jest w miarę spójna, nie są wyczuwalne żadne większe braki. Niestety nie zachowała się czołówka filmu.

Oto niektóre kadry z drugiej kopii: