Nowa sekcja Festiwalu Filmowego w Gdyni: „Skarby kina przedwojennego”

W  programie 39. Festiwalu Filmowego w Gdyni znalazły się cztery filmy z okresu międzywojnia.
- Przez dekady uczono nas, że kino przedwojenne jest nieciekawe i niegodne uwagi, ale nawet pobieżny kontakt z tymi filmami udowadnia, że było odwrotnie – mówi dyrektor artystyczny Festiwalu, Michał Oleszczyk. Sekcja „Skarby kina przedwojenngo” organizowana jest wspólnie z Filmoteką Narodową, która zaprezentuje tytuły zrekonstruowane cyfrowo w ramach projektu NITROFILM.

Widzowie Festiwalu obejrzą trzy filmy najpopularniejszego reżysera tego okresu, Michała Waszyńskiego – będą to komedie „ABC miłości” i „Będzie lepiej”, a także dramat „U kresu drogi”. Zestaw uzupełni niezwykle popularna komedia Mieczysława Krawicza „Jadzia” z wielką gwiazdą kina przedwojennego Jadwigą Smosarską. Wszystkie cztery tytuły zostały zrekonstruowane cyfrowo w ramach wielkiego projektu rekonstrukcji kina przedwojennego NITROFILM, który od kilku lat realizuje Filmoteka Narodowa. Dzięki sięgnięciu do nieużywanych od dziesięcioleci oryginalnych przedwojennych taśm, obraz i dźwięk zyskały dużo lepszą jakość niż w dotychczas znanych kopiach. Zestawienie wszystkich zachowanych kopii i fragmentów pozwoliło uzupełnić brakujące sceny i przywrócić publiczności nieznane dotąd fragmenty filmów.  Na skutek tych zabiegów widzowie obejrzą na przykład „ABC miłości” dłuższe o 20 minut od wersji znanej dotychczas, a „Jadzię” – o 13 minut.

 

Wszystkie gdyńskie pokazy poprzedzone będą prelekcjami Michała Pieńkowskiego, filmografa z Filmoteki Narodowej, który brał udział w rekonstrukcji i opracowaniu tych filmów. Dzięki temu widzowie poznają tajniki żmudnego procesu odnawiania i cyfryzacji przedwojennych tytułów.

Sekcję „Skarby kina przedwojennego” uzupełni wykład badacza kultury produkcji filmowej, dra Marcina Adamczaka z Uniwersytetu Adama Mickiwicza w Poznaniu. Jak zapowiada Adamczak wykład będzie próbą rewizji jednoznacznego i krytycznego obrazu kina przedwojennego. -  Przedstawiony zostanie obraz kinematografii zmagającej się z ogromnymi problemami, takim jak brak kapitału, rozwijająca się dopiero infrastruktura, rywalizacja z mocniejszymi przemysłami filmowymi i stopniowo coraz lepiej sobie z nimi radzącej – zapowiada dr Adamczak. Dodatkowym wydarzeniem specjalnym będzie spotkanie z Łukaszem M. Maciejewskim, autorem scenariusza planowanego filmu fabularnego o Michale Waszyńskim.

Współpraca Festiwalu Filmowego w Gdyni i Filmoteki Narodowej została oficjalnie rozpoczęta podpisanym w czerwcu 2014 roku porozumieniem. Filmoteka dysponuje bezcennymi zbiorami taśm filmowych i archiwaliów, należącymi do najbogatszych w Europie. Najcenniejszą część kolekcji taśm filmowych Filmoteki Narodowej stanowią przywrócone polskiej kulturze polskie filmy fabularne z lat 1914 -1939, ocalałe po II wojnie światowej (5 proc. filmów niemych zrealizowanych do roku 1930 oraz ok. 75 proc. przedwojennych filmów dźwiękowych wyprodukowanych do 1939 roku).

W latach 2008 – 2013  Filmoteka Narodowa zrealizowała projekt konserwacji i digitalizacji przedwojennych filmów fabularnych NITROFILM, w ramach którego zcyfryzowane zostały 43 przedwojenne tytuły, spośród których pełnej rekonstrukcji poddane zostały trzy: „Mania. Historia pracownicy fabryki papierosów” E. Illesa, „Pan Tadeusz”  Ryszarda Ordyńskiego oraz „Zew morza” Henryka Szaro. Filmoteka prowadzi specjalny serwis internetowy poświęcony procesowi odnawiania starych taśm „Nitroblog”, który w czerwcu 2014 roku otrzymał nominację do nagród Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.

Dyrektor Filmoteki profesor Tadeusz Kowalski i dyrekcja Festiwalu Filmowego w Gdyni ustalili, że współpraca ta będzie miała szerszy wymiar. - Zależy mi, żeby sekcja „Skarby kina przedwojennego” nie była wydarzeniem jednorazowym, ale żeby na trwałe zagościła w Gdyni jako żywe przypomnienie tego dumnego czasu, kiedy Polska po 123 latach odzyskała niepodległość i mogła po raz pierwszy od ponad stulecia tworzyć własną kulturę w wolnym kraju – mówi Michał Oleszczyk.