Rok 1863 – ciekawostka

W ostatnim artykule wspomnieliśmy o wielkiej ciekawostce związanej z filmem Rok 1863. Zgodnie z obietnicą dziś wyjaśnimy o co chodzi.

Obie zachowane kopie dość znacznie różnią się od siebie. Już na pierwszy rzut oka widać, że kolory wirażu są zupełnie inne. Po lewej stronie widzimy drugą kopię, po prawej pierwszą:

Inne są także plansze dialogowe i narracyjne. W większości występują w tych samych miejscach i mają tę samą treść, a różnią się tylko czcionką i opracowaniem graficznym:

Niektóre plansze nieznacznie różnią się od siebie pojedynczymi słowami. Część z nich znajduje się w innym miejscu, w kilku przypadkach plansze są zupełnie inne, o innej treści, a nieraz nawet innym znaczeniu dla fabuły.

Mało tego, w kilku miejscach została zmieniona kolejność ujęć i całych sekwencji. Podział filmu na akty też jest zupełnie inny. Dość szybko udało się ustalić, że druga kopia (ta, która trafiła do nas w 2003) roku jest oryginałem, natomiast ta pierwsza (z 1957 i 1964) to późniejsza wersja. Pomogły nam w tym oznaczenia na krawędziach taśmy. Ale dlaczego późniejsza aż tak bardzo różni się od pierwotnej?

Po wnikliwych badaniach filmograficznych okazało się, że na początku lat trzydziestych, z okazji zbliżającej się 70-tej rocznicy powstania styczniowego film został przerobiony i w 1932 roku ponownie wszedł na ekrany, jednak w zmienionej formie. Druga wersja filmu była wyświetlana także w późniejszych latach, m.in. w 1937 z okazji 75-lecia powstania. Właściwie nie jest to ciekawostka, jak sugeruje tytuł artykułu, lecz sensacyjne odkrycie! Taki przypadek to unikat w naszych zbiorach. Dzięki temu możemy porównać w jaki sposób jeszcze przed wojną, na początku ery dźwiękowej adaptowano nieme filmy! W najbliższych dniach dokładnie opiszemy wszystkie różnice pomiędzy obiema kopiami.